اداره کل دامپزشکی جنوب کرمان

به گزارش روابط عمومی اداره کل دامپزشکی جنوب کرمان،با شروع فصل گرم سال و آغاز زمان تکثیر و فعالیت کنه ها  توجه به راه های کنترل و پیشگیری از بیماری تب خونریزی دهنده کریمه-کنگو(CCHF) توسط شهروندان، روستاییان و دامداران حائز اهمیت می باشد.  تب کریمه-کنگو(CCHF)  از جمله بیماری های مشترک میان  انسان و حیوانات است و چون تب همراه با خونریزی از نشانه های مهم این بیماری در انسان است،به آن تب خونریزی دهنده ی کریمه-کنگو (CCHF) می گویند. این بیماری در گاو، بز، گوسفند، گاومیش، خرگوش وحشی، گراز، جوجه تیغی، شترمرغ و مرغ شاخدار و به میزان کمتر در سایر پرندگان ، پستانداران کوچک مانند موش، پستانداران وحشی بالغ و اسب جدا شده است.

چون عامل بیماری در خون و سایر بافت های بدن حیوان آلوده قرار دارد در نتیجه این بیماری با انجام کارهایی مانند شاخ بری، اخته کردن، خون گیری، پشم چینی، شکار حیواناتی مثل خرگوش و گراز، پانسمان و رسیدگی به جراحت های دام های آلوده ، کمک به زایمان دام ها، اقدام های کشتارگاهی، فعالیت های آشپزی، گزیده شدن توسط کنه، له کردن کنه آلوده با دست یا هر وسیله دیگری و... قابل انتقال به انسان می باشد.

در کشور ما بیش ترین موارد ابتلا از راه ذبح غیربهداشتی دام و تماس با انسان های بیمار بوده است چون عامل شیوع بیماری در دام ها کنه است و در زمان گرم بودن هوا کنه ها بیشترین فعالیت را دارند،این بیماری بیشترین شیوع را از فروردین تا اوایل پاییز دارد.

اگر گزارش بیماری انسان در یک منطقه اعلام شود میتوان برای کنترل و پیشگیری بیماری در دام اقدام کرد زیرا  علائم این بیماری در دام غیر از یک تب مختصر و گذرا معمولا نشانه ای در دام به وجود نمی آورد.

همه افراد جامعه احتمال ابتلا به بیماری را دارند اما دامداران ، روستائیان،عشایر،دامپزشکان،واکسیناتورها،کارکنان بیمارستان ها و درمانگاه ها ،قصاب ها و سلاخ ها و کارکنان کشتارگاه ها،کارکنان آشپزخانه ها و رستوران ها،شکارچیان و کارکنان حوزه حیات وحش و همچنین افرادی که برای گردش به روستاها می روند و یا گوشت و احشای دام های تازه ذبح شده را مصرف می کنند،بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.

چون گزش کنه شایع ترین راه انتقال ویروس بیماری به دام و انسان است، حمام ضد کنه و سم پاشی دام و جایگاه نگهداری آنها ،عدم نگهداری هرگونه وسیله اضافی در جایگاه دام به دلیل تخمگذاری کنه در آنها از مهمترین راه های مبارزه با عامل به وجود آورنده این بیماری می باشد. به علاوه مواردی همچون پرهیز از قاچاق دام و هریک از فرآورده های آن وقرنطینه دام تازه خریداری شده به مدت 14روز نیز از دیگر راه های پیشگیری از ابتلا به بیماری CCHF در انسان ها می باشد.

تاکید می شود کنه ها هرگز نباید له شوند. چه با دست چه با سنگ و یا هر وسیله دیگری. برای جدا کردن کنه می توان با ریختن مقداری بنزین یا نفت و یا قراردادن یک پنبه الکلی روی کنه اجازه داد سرش از داخل پوست بیرون بیایید، بعد با استفاده از موچین یا انبر آهسته آن را برداشت و آن ها را داخل نفت یا بنزین قرار داد.

یکی از مهم ترین راه های پیشگیری و مبارزه با این بیماری خودداری از کشتار دام در خارج از کشتارگاه و مراکزی که تحت نظارت دامپزشکی نیستند و همچنین پرهیز از خرید و مصرف گوشت فاقد مهر دامپزشکی می باشد. در غیراینصورت و در مواقع اجبار بایستی در زمان ذبح دام از وسایل محافظتی مانند:عینک ، دستکش و... استفاده کرد و گوشت را قبل از قطعه کردن به مدت 24ساعت و جگر،دل، قلوه و... را به مدت 48ساعت در یخچال با دمای 4-0 درجه سانتیگراد به منظور غیرفعال کردن ویروس قرارداد.

توصیه همیشگی ما این است که برای پاک کردن هر گوشتی ،به منظور حفظ سلامت و بهداشت فردی از دستکش استفاده شود.

فردی که با کنه،خون،سایر بافت ها یا ترشحات دام  آلوده یا انسان بیمار تماس داشته است،تا 12 روز مراقب باشد و به محض مشاهده ی اولین نشانه های مشکوک به بیماری مانند سردرد ،تب،لرز،دردهای عضلانی به پزشک مراجعه کند و به خود درمانی نپردازد.

شهروندان و روستاییان گرامی جنوب کرمان حق نیست که حیوانات در اختیار ما از وجود کنه یا هر انگل دیگری رنج بکشند. ما مسئول مراقبت از آن ها هستیم.

منبع: پرتال آموزش و ترویج سازمان دامپزشکی- کتاب ترویجی " تب خونریزی دهنده کریمه کنگو- بیماری پرخطر اما قابل پیشگیری"- تهیه کننده: دکتر فاطمه تهرانی